Lịch sử và ý nghĩa Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6/1925-21/6/2025

Ngày 21/6/1925, cơ quan ngôn luận của tổ chức “Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội” - Báo Thanh niên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập đã ra số đầu tiên, đây là tờ báo cách mạng đầu tiên của nước ta. Từ khi có báo “Thanh niên”, báo chí Việt Nam giương cao ngọn cờ cách mạng, nói lên ý chí, khát vọng của dân tộc Việt Nam và chỉ rõ phương hướng đấu tranh của nhân dân Việt Nam vì độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.

Từ những năm 60 của thế kỷ XIX, Việt Nam đã có sự xuất hiện của Gia Định báo và một số báo khác lần lượt ra đời tại Sài Gòn, Hà Nội và ở một số địa phương khác. Đến những năm đầu thế kỷ XX, hàng loạt các tờ báo của người Việt được xuất bản với sự tập hợp của các nhà báo, nhà văn và tầng lớp trí thức theo từng nhóm nhỏ nhưng có khuynh hướng chính trị khác nhau. Vì vậy, họ không thể tập trung thành một tổ chức thống nhất.

Đến ngày 21/6/1925, tại tỉnh Quảng Châu (Trung Quốc), tờ báo Thanh Niên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập đã cho ra mắt số đầu tiên. Lịch sử ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam cũng bắt đầu từ đây, dòng báo chí Cách mạng Việt Nam chính thức được hình thành.

Báo Thanh Niên số ra ngày 3/10/1925 (Nguồn: Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước)

Từ khi tờ báo Thanh Niên ra đời, ngành báo chí Việt Nam giương cao ngọn cờ cách mạng và nói lên ý chí cũng như khát vọng của dân tộc, đồng thời chỉ ra phương hướng đấu tranh của nhân dân vì độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.

Ngày 2/6/1950, Chính phủ chính thức ra quyết định cho thành lập Hội Những người viết báo Việt Nam (Hội Nhà Báo Việt Nam ngày nay). Đến tháng 7/1950, Tổ chức Báo chí Quốc tế (OIJ) họp ở Phần Lan và công nhận Hội những người viết báo Việt Nam là thành viên chính thức của tổ chức.

Tháng 2/1985, theo đề nghị của Hội Nhà báo Việt Nam, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ra quyết định số 52 ngày 5/2/1985 và lấy ngày ra số đầu tiên của báo Thanh Niên làm ngày Báo chí Việt Nam (21/6/1925) nhằm nâng cao hơn nữa vai trò và trách nhiệm xã hội của báo chí. Đồng thời, đây cũng là cách để thắt chặt mối quan hệ giữa báo chí với công chúng, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí.

Ngày 21/6/1985, giới báo chí cả nước lần đầu tiên tổ chức Lễ kỷ niệm ngày Báo chí Việt Nam và kỷ niệm 60 năm tờ Báo Thanh Niên xuất bản số đầu tiên. 21/6 là ngày lễ không chỉ của riêng giới báo chí mà còn là ngày lễ của nhân dân cả nước, bởi lẽ báo chí là sự nghiệp của toàn dân.

Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam chính là dịp để tôn vinh và thể hiện sự quan tâm của xã hội đến các nhà báo đã không ngại vất vả để cống hiến và hy sinh cho sự nghiệp. Bởi lẽ, nghề này là một trong những nghề khá vất vả và thậm chí có thể gặp nhiều nguy hiểm.

Từ trước đến nay, Báo chí Cách mạng Việt Nam đã và đang thực hiện tốt các chức năng là cơ quan ngôn luận của Đảng, Nhà Nước, các tổ chức xã hội và đồng thời cũng là diễn đàn của nhân dân.

Nhờ những phản ánh chân thật và kịp thời của những người làm báo mà các vấn đề của xã hội được kịp thời đến với nhân dân. Bên cạnh đó, báo chí đi sâu vào thực tiễn đời sống, từ việc nêu gương người tốt việc tốt cho đến phản ánh và ngăn chặn những cái xấu,... góp phần vào việc xây dựng cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.

Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam cũng là dịp đặc biệt để các nhà báo nhớ về lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người coi “Văn hóa là một mặt trận”, “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ Cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”.

Tin bài: Sưu tầm (Trung tâm TT-TL-TV)